دربارۀ کتاب «تمرین»؛ جدیدترین کتاب ست گادین
این کتاب برای کسانی است که میخواهند رهبری کنند، بهدنبال آموزش دیگران و نوآوری و حل مسائل جالباند. افرادی که پیش از ما پا در این وادی گذاشتهاند، توانستهاند حرفشان را بزنند، بدرخشند و تغییری بیافرینند. اگر خیلی دلتان میخواهد پا در این وادی بگذارید، «تمرین» در اختیارتان است. «تمرین» در را بهسوی تغییری که بهدنبالش میگردید، باز میکند.
«تمرین» تلاشی است برای ارائۀ کار خلاقانه
ست گادین در زیرعنوان کتاب تمرین از ترکیب جالب استفاده کرده است: «ارائۀ کار خلاقانه». اما چرا «ارائه»؟ چون کاری که به اشتراک و در معرض دید گذاشته نشود، فقط سرگرمی است.
چرا «کار»؟ چون برای سرگرمی انجامش نمیدهید. شاید هماکنون پولی بابتش نگیرید، ولی رویکردی حرفهای به آن دارید. بهانه نمیگیرید و آمدهاید کار را انجام دهید و فقط بهدنبال نشان دادن ذوقوقریحۀ هنریتان نیستید.
چرا «خلاقانه»؟ چون چرخدندهای در نظام صنعتی نیستید. فردی خلاق و حلّال مسائل و رهبری سخاوتمند هستید که با پیدا کردن افقهای جدید اوضاع را بهتر میکند.
حقیقت اثباتشده دربارۀ خلاقیت را در هیاهوی دوروبرمان گم کردهایم: خلاقیت نتیجۀ میل ما به کشف حقیقتی جدید، حل مسئلهای قدیمی یا خدمت به شخص دیگری است. خلاقیت یک انتخاب است، اینطور نیست که بهیکباره جرقۀ آن در سرتان زده شود.
تکتکمان میتوانیم تمرین را در خود نهادینه کنیم، یعنی پذیرش فرایند خلق کردن با هدف بهتر کردن اوضاع. تمرین ابزاری برای خلق نتیجه نیست، تمرین خود نتیجه است، چون فقط کنترل تمرین در اختیار ماست.
برای تمرین، باید با تعهد بهسراغ فرایند کارمان برویم. تمرین تأییدی است بر اینکه خلاقیت رویدادی نیست که یک بار رخ دهد و تمام شود، بلکه فقط چیزی است که همواره انجامش میدهیم، چه حالوحوصلهاش را داشته باشیم چه نه.
به راه بادیه رفتن به از نشستن باطل
تا در طلب گوهر کانی کانی تا در هوس لقمۀ نانی نانی
این نکتۀ رمز اگر بدانی دانی هرچیز که در جستن آنی آنی
– مولانا
در سدۀ گذشته، اقتصاد صنعتی در دنیای ما یکهتاز بوده است. اقتصادی که مصرفگرایی و فرمانبرداری دو ستون اصلی آن را تشکیل میدهند که هر دو از کمبود سرچشمه میگیرند؛ اینکه نکند اگر فلان چیز را نخریم، از کفمان برود یا اگر از بالادستیها فرمان نبریم، فرد بلهقربانگوی دیگری جایمان را بگیرد. در این اقتصاد، معاملۀ سادهای وجود دارد، که هرطور فکرش را بکنید، به درد افراد خلاقی مانند ما نمیخورد: کارهایی را که به شما گفته میشود موبهمو انجام دهید تا نتیجهای را بگیرید که نظام صنعتی وعدهاش را به شما داده است. هرکسی از عهدۀ چنین معاملۀ سادهای برمیآید و به همین دلیل در چنین اقتصادی، افراد حکم چرخدندهای تعویضشدنی را دارند. بهبیان دیگر، اقتصاد صنعتی بر دستورعملهای امتحانپسداده استوار است و نظام نتیجهمحوری است که اهمیتی به خلاقیت، نظر و صدای منحصربهفرد شما نمیدهد. خبر خوب این است که این اقتصاد هماکنون در بستر مرگ به سر میبرد و برای اینکه فاتحۀ ما را با خود نخواند، باید حسابمان را از آن جدا کنیم. پرسش این است که چگونه؟
راه نجاتمان خلاقیت به خرج دادن است، ولی نه به آن معنایی که خالقان افسانۀ خلاقیت در ذهنمان فروکردهاند. متأسفانه خلاقیت را طوری برایمان معنا کردهاند که با شنیدنش ترس سراسر وجودمان را میگیرد و چنین داستانی را برای خودمان میگوییم: من استعدادش را ندارم و این چیزها برای ازمابهتران است. ولی اجازه دهید ببینیم نظر ست گادین چیست. او باور دارد خلاقیت نتیجۀ میل ما به کشف حقیقتی جدید، حل مسئلهای قدیمی یا خدمت به شخص دیگری است. خلاقیت یک انتخاب است. اینطور نیست که دست روی دست بگذارید و بهیکباره جرقۀ ایدهای در سرتان زده شود. رویدادی هم نیست که یک بار رخ دهد و تمام شود، بلکه فرایندی مستمر است. فرد خلاق کسی است که چیزی میسازد که هیچ دستورعمل یا کتابچۀ راهنمایی برای ساختش وجود ندارد. دستورعمل مختص اقتصاد صنعتی است که فقط بهدنبال نتیجه و بهرهوری است. خود ست گادین نیز در هیچیک از آثارش به راهکار یا دستورعمل مشخصی اشاره نمیکند و فقط نقشۀ راهی را جلویمان میگذارد تا انتخاب کنیم میخواهیم مهرهای حیاتی باشیم یا غلام حلقهبهگوشی در نظام صنعتی. از نظر او کار ارزشمند و خلاقانه دستورعمل ندارد، و برخلاف نظر خالقان افسانۀ خلاقیت، معتقد است پای هیچ منبع الهام یا ذوقوقریحه و استعداد ویژهای هم در میان نیست.
خب، اگر دستورعمل و منبع الهامی در کار نیست، چطور میتوانیم راهورسم خلاقیت را در پیش بگیریم؟ درست است که دستورعمل واحدی در کار نیست و سفر هرکسی در وادی خلاقیت منحصربهفرد است، ولی کارهای خلاقانه تابع الگوییاند که وقتی چشمانمان را باز کنیم و آن الگو را ببینیم، ما هم میتوانیم از آن پیروی کنیم. نویسنده این الگو را «تمرین» مینامد و معتقد است تمرین تنها چیزی است که کنترلش در اختیار ماست. او موفقیت یکشبه را با قاطعیت افسانه میداند و بر آن خط بطلان میکشد. در کتاب «شیب» نیز به این اشاره میکند که افراد زیادی به انسانهای موفق و خلاق غبطه میخورند، ولی حاضر نیستند از شیبی بگذرند که آنها بهسختی رد کردهاند. در واقع، تمرین لازمۀ گذر از شیب است. در ادامه کمی بیشتر به مفهوم تمرین از نظر نویسنده میپردازم.
تمرینْ فرایند و رویکردی مستمر برای تبدیل شدن به فردی خلاق است، بیآنکه نگران نتیجۀ کارمان باشیم، چراکه نتیجۀ کار در کنترل ما نیست و زمانی را که صرف نگران بودن برای نتیجه میکنیم، در واقع صرف تلاش برای کنترل چیزی میکنیم که خارج از کنترل ماست. برای نمونه، اگر قصد یادگیری مهارتی مانند دوچرخهسواری را داشته باشید، اینکه چه موانعی سر راهتان سبز شوند، لاستیکتان پنچر شود، ماشینی برایتان مشکل بیافریند یا اتفاقات دیگر در اختیار شما نیست، اینکه هر روز سوار دوچرخهتان شوید و ممارست به خرج دهید تا به مهارت کافی برسید، در اختیار شماست. دوچرخهسواری را نمیشود با خواندن دستورعمل یاد گرفت. باید سوار دوچرخه شوید، زمین بخورید، بلند شوید، دوباره زمین بخورید و آنقدر ادامه دهید که به مهارت لازم برسید. اگر میخواهید شنا یاد بگیرید، باید تنتان را به آب بزنید، در خشکی و از روی دستورعمل نمیتوان شنا یاد گرفت. اگر دلتان میخواهد رهبر باشید، رهبری کنید. اگر میخواهید دونده شوید، بدوید. اگر دلتان میخواهد نویسنده باشید، پس بنویسید. تمرین کمک میکند هویتتان را با انجام کارتان تثبیت کنید. بخش دشوارش این است: به فردی تبدیل شوید که هر روز برای یادگیری شنا، رهبری کردن، دویدن و نوشتن وقت بگذارد. یگانه هدف تمرین این است که نشانتان دهد میتوانید و باید به خودتان اعتماد کنید و دل به کار دهید، چه حالوحوصلۀ انجامش را داشته باشید و چه نداشته باشید.
مجموعۀ صنعت و آموزشوپرورش حول محور این تفکر شکل گرفته که هیچکس بدون داشتن مدرک توانایی خلق کار مفید را ندارد. ولی چیزهایی که در بالا گفته شدند، به مدرک و اجازۀ هیچکس نیاز ندارند، فقط به تعهدمان به تمرین وابستهاند. ست گادین در این کتاب میکوشد کمکمان کند داستانی را تغییر دهیم که برای خودمان تعریف میکنیم. اگر میخواهیم داستانمان را تغییر دهیم، ابتدا باید اقداماتمان را تغییر دهیم. تمرین رویکردی مستمر و گامبهگام است که فقط بهخاطر لذت خودش دنبالش میکنیم و نه برای اینکه لذت رسیدن به نتیجه را تضمین میکند. تعهدمان به آن یگانه گزینۀ جایگزینِ ذهنیت مبتنی بر بختآزمایی است، یعنی این ذهنیت که امیدواریم خوششانس باشیم تا انتخاب شویم. تمرین یک بازی نامحدود است. یعنی در مسیر تمرین، با کسی مسابقه نمیدهیم و قرار نیست از کسی یا چیزی جلو بزنیم. تمرینمان به دیگران نشان میدهد در جستوجوی چهچیزی هستیم؛ البته ممکن هم هست جستوجویمان نتیجهای در پی نداشته باشد. هدف تمرین را میتوان در این بیت از استاد سخن، سعدی، خلاصه کرد:
به راه بادیه رفتن به از نشستن باطل
وگر مراد نیابم، به قدر وُسع بکوشم
امیدواریم با خواندن این کتاب بتوانید تمرینتان را پیدا کنید و در مسیر آن گام بردارید.
بریدههایی از کتاب «تمرین»
– نابغه کسی است که شبیه هیچکس دیگر نیست بهجز خودش.
– مسئول تغییری هستید که در دنیا ایجاد میکنید. چهکس دیگری باید مسئول باشد؟ چهکس دیگری میتواند مسئول آن تغییر باشد؟
– هرچیزی که برای خلق جادو نیاز دارید، در اختیارتان است. همیشه در اختیارشان دارید. بروید و آشوب به پا کنید.
– مسیر روبهجلو زادۀ کنجکاوی، سخاوتمندی و ارتباط است. اینها سه زیربنای هنرند. هنر ابزاری است که به ما این توانایی را میدهد که اوضاع را بهتر کنیم و چیز جدیدی بسازیم که به دیگران امکان ساخت چیز جدید بعدی را بدهد.
– جادو در این است که هیچ جادویی در کار نیست. از همانجایی که هستید، آغاز کنید. متوقف نشوید.
– اگر محدودیتی در کار نباشد، هیچ تنش و فرصتی برای نوآوری یا شگفتی خلق کردن نمیماند.
این کتاب برای چه کسانی مفید است؟
این کتاب برای کسانی است که میخواهند رهبری کنند، بنویسند، یا خواننده شوند.
برای کسانی که بهدنبال آموزش دیگران و نوآوری و حل مسائل جالباند.
برای کسانی که میخواهند پا در وادی درمانگری، نقاشی، یا رهبری بگذارند.
برای افرادی مانند ماست.
چنین کاری شدنی است. افرادی که پیش از ما پا در این وادی گذاشتهاند، توانستهاند حرفشان را بزنند، بدرخشند و تغییری بیافرینند. سفر هرکسی در این وادی منحصربهفرد است، ولی تکتک آنها تابع الگویی است که وقتی آن الگو را ببینید، شما هم میتوانید از آن پیروی کنید.
فقط باید شهامت این را پیدا کنیم که خلاقیت بیشتری به خرج دهیم. نیروهایی که دستوبالمان را بسته بودند، خیلی وقت است که از دیدهها پنهان شدهاند، ولی اگر همچنان حضور داشته باشند هم با درکشان میتوانیم کارمان را آغاز کنیم.
اگر خیلی دلتان میخواهد پا در این وادی بگذارید، تمرین در اختیارتان است. تمرین در را بهسوی تغییری که بهدنبالش میگردید، باز میکند.
فهرست مطالب کتاب «تمرین»
- به خویشتن خودتان اعتماد کنید
- سخاوت
- حرفهای
- نیت
- چیزی بهنام مانع نویسندگی نداریم
- ادعا کنید
- کسب مهارت
- بهدنبال محدودیتها باشید
- ایدهها از کجا میآیند؟
- اگر فردا هم قرار باشد همین امروز را تکرار کنید، این کار را میکنید؟
- خاموشناپذیر
دربارۀ ست گادین
ست گادین متولد 1960 در مانت ورنون، ایالت نیویورک آمریکاست. او نویسنده، کارآفرین و سخنران است و در زمینۀ کسبوکار فعالیت میکند. در دو رشتۀ علوم کامپیوتر و فلسفه در دانشگاه تافتس تحصیل و مدرک امبیای خود را از دانشگاه استنفورد دریافت کرده است. او این روزها از طریق نوشتهها، کتابها و محصولات آموزشی خود کسب درآمد میکند.
سایر آثار ست گادین
تا به امروز کتاب «تمرین» آخرین اثر ست گادین محسوب میشود. انتشارات آموخته بسیاری از آثار مهم ست گادین را منتشر کرده است که عبارتاند از: مهرۀ حیاتی، فریب ایکاروس، شیب، گاو بنفش، قبایل، همۀ بازاریابها دروغگو هستند، این است بازاریابی، همۀ ما عجیبوغریبیم، به جعبه دست بزن.
خرید حق انتشار در ایران
کتاب «تمرین» مانند بسیاری از نسخههای فارسی آثار ست گادین که از سوی نشر آموخته منتشر شده با کسب مجوز نویسنده و ناشر اصلی کتاب (Penguin Random House) و رعایت حق نشر© به چاپ رسیده است.
نسخۀ فارسی کتاب «تمرین»
کتاب «تمرین» جدیدترین اثر ست گادین، این نویسندۀ محبوب، در سال 2020 از سوی نشر پورتفولیو به چاپ رسیده و بلافاصله به یکی از پرفروشترین کتابهای این حوزه تبدیل شده است. عنوان انگلیسی کتاب عبارت است از:
The Practice: Shipping Creative Work
این کتاب 8 بخش اصلی و 3 بخش پایانی در نقش جمعبندی دارد. سازماندهی کتاب به سبک بیشتر آثار ست گادین بریدههایی کوتاه، معنادار و بههمپیوسته است که خواندن کتاب را سادهتر و لذتبخشتر میکند.
هر یک از این زیربخشها که تعداد آنها در این کتاب بالغ بر 200 عدد میشود اشارهای کوتاه و صریح به مفهومی بنیادین در راستای مفهوم کلی کتاب است که بهسان تلنگری جدی به مخاطب عمل میکند و او را در مسیر مطالعۀ کتاب هوشیار و سراپاگوش نگه میدارد.
نسخۀ فارسی کتاب با ترجمۀ علیرضا خاکساران و ویراستاری سعید یاراحمدی و با دقتنظر هنری حمید میزبانی با کاغذ بالکی و با 232 صفحه زمستان سال 1400 منتشر و بهار سال 1401 به بازار عرضه شده است.
“اگر شکست یک گزینه نیست پس موفقیت هم نمیتواند یک گزینه باشد. شغل به معنی انجام کاری در شرایط موجود نیست، ایجاد یک شرایط جدید است و اگر این موضوع شما را میترساند پس حتما آن را انجام دهید. کار سخت یعنی ریسک کردن.” این سخنان نویسنده مشهور ست گادین(Seth Godin) است. شخصی که در عکس میبینید. این نویسنده، ۲۰ کتاب پرفروش در زمینه کسبوکار دارد که این کتاب یکی از آنهاست.
هنوز بررسیای ثبت نشده است.